Kara Servi

Kara Servi, Antalya, Mersin civarında bolca görebildiğimiz bir türdür; öyle ki batıl inançlardan, filmlere kadar yerleşmiş bizlerde 15 metreden 30 metreye kadar boy atabilen bir ağaçtır. Yaprakları her zaman yeşildir. Hatta Latince” sempervirens her daim yeşil ” anlamında bir kelimeden gelmektedir. Ilıman iklimi sever, don olaylarına karşı hassaslık gösterir.

Kara Servi Kayalık, taşlı, kurak yamaçlarda yetişir. Yapraklarında yağ bezleri bulunduğundan ezildiği zaman hoş bir koku çıkarır. Bazı ağaçlarda rastlanılan dişi-erkek ayrımı yoktur, yani tek evcikli; üzerinde hem erkek üreme hücresi hem de dişi üreme hücresi üreten çiçekler vardır. Erkek çiçekler sarımsı yeşil bir renkte, dar silindir şeklinde olup; sonbaharda belirmeye başlar, Nisan ayına kadar olgunlaşırlar. Dişi çiçekler ise yuvarlak ve yeşildir; bunlarda Nisan ayında olurlar. Tozlaşma Nisan ayında olur. Kozalakları küre biçimindedir ve iki yılda olgunluğa erişir. İlk zamanlar renkleri yeşilken, zamanla kahverengiye döner.

Eski uygarlıklarda yası sembolize edermiş kara servi. Şimdi de pek farklı değildir, Türkiye'de dahil olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde “mezar ağacı” olarak bilinir. Belki de ölüm ve yasla bu kadar iç içe olmasındaki en önemli neden ciddi bir kesik aldığı zaman, onu canlandırmanın neredeyse imkânsız olmasıdır. Atena'da yas tutulan evlerde, servi dallarından yapılmış çelenklerle süslenirmiş. Ölü yakma merasimi bitene dek serviden yapılmış tütsüler yakılırmış.

Türkiye'de yıllarca insanlar Kara servi, mezarlık servisi gibi isimlerle anmışlar bu ağacı. Batıl bir inanca göre de ölen insan ruhu bu ağaçlar yardımıyla göğe yükselirmiş. Göğe yükselme özelliği tek değil, ülkemizde sanatı da etkilemiştir kara servi. Atıf Yılmaz'ın bunun üstündeki etkisini ”Selvi boylum al yazmalım” filmine ismini vermesinden anlayabiliriz. Bir de Anadolumuzun eski topraklarına bıraktığı izlere bakarsak; eskilerden günümüze kadar sürme yapımında kullanılan bir ağaçtır kara servi. Büyüklerimiz tarafından gözleri güçlendirdiği söylenir. Öksürüğü kestiği de bir başka etkisidir.