{
    "title": "Dişbudak Ağacı",
    "image": "https://www.agac.gen.tr/images/disbudak-agaci.jpg",
    "date": "19.01.2024 17:09:38",
    "author": "Yeter Aydoğan",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Dişbudak ağacı,</b> bitki aleminin, kapalı tohumlu bölümünün, çift çenekli sınıfında bulunan bir ağaç türüdür. <b>Dişbudak ağacı</b> zeytingiller familyasından gelmektedir ve genellikle sulak ya da derin sahip yerlerde yetiştirilmektedir. Mevsime göre yaprak döken ağaçta her zaman yeşil yaprakta gösterebilmektedir. Bu olay diş budak ağacının cins farklılığından kaynaklanmaktadır. Dişbudak ağacının yaprakları tek tüysü yapraklardır. Karşılıklı veya dalların ucunda sarmal dizilebilirler. Yaprağın dalla birleştiği kısım belli bir miktar kalınlaşmıştır. Bu ağaç filizden ve şahtan büyüyebilir. Yaklaşık 300 yıllık bir ömrü vardır. Kerestesi açık ve parlak olduğu için mobilya yapımında ve ahşapçılıkta sık kullanılır, alıcısı çoktur.</div><div><br></div><div>Dişbudak ağacının çiçekli ve çiçeksiz olmak üzere 2 çeşidi bulunur. Çiçeksiz dişbudak ağacı hafif ve rutubetli olan toprakları sever. Toprağın yapısınında etkisiyle kökü oldukça derinlere iner. Dalları karşılıklı olarak uzanır. Gövdesi diktir ve üzerinde gri kabuklar, kabukların döküldüğü yerde esmer lekeler bulunur. Çiçeksiz dişbudak ağacının yapraklarının kenarları dişli olur ve yaprak uçları oldukça sivridir. Bu ağaca çiçeksiz denmesinin sebebi ise çiçeğinin olmaması değildir. Yapraklar çıkmadan çiçeklerin salkım olup açarlar fakat bu ağaçların salkımlarında çiçek örtüsü bulunmamaktadır. Çiçeksiz diş budak ağacının meyveleri kanatlı fındıksı görüntüdedir. Meyvelerinin içinde yer alan tohum ise koyu renkli ve uzun bit yapıdadır. Bu tohum uygun koşullarda saklanırsa bu ağacın üretiminde kullanılabilir.</div><div><br></div><div>Çiçeksiz dişbudak ağacının yapraklarında reçineli maddeler, tanen, uçucu yağ ve glikozit bulunur. Bu sebeple çiçeksiz dişbudak ağacının yaprakları haziran, temmuz ayları gibi toplanır uygun koşullarda kurutulur. Kurutulan çiçeksiz dişbudak ağacı yaprağı idrar söktürücü ve müshil görevi görür (Bu özellik tohumunda da vardır). Süt kaynatılırken kullanıldığında sütün değerini arttırır. Romatizma ve nikris tedavisinde kullanılır. Ağacın kabukları ise ateş düşürücü görev üstlenir. Yaprağın aksine kabız edici etkisi vardır. Ülkemizde İzmit, Çankırı, Kastamonu, Kahramanmaraş, Samsun, Amasya ve Mersin'de özellikle Toros Dağlarında bulunur. Çiçekli dişbudak ağacı ise çiçeksizinin aksine mayıs, haziran aylarında beyaz çiçekler açar ve uzun süre solmazlar. Çiçekleri dik duran ama sonra salkım şeklinde sarkan durumdadır. Ağacın gözdesi diktir ve gri renktedir. Gövde gençken düz neredeyse pürüzsüzdür. Yıllar geçtikçe kabuklarında kabarcıklar çıkar ve bu pürüzsüz yapı kaybolur. Yapraklar uzun saplı ve çiçeksiz dişbudak ağacına göre düzdür. Ağacın meyveleri küt uçludur. Çiçeksiz dişbudak ağacı gibi koyu renkli, kanatlı fındıksı ve yassı şekillidir. Çiçekli dişbudak ağacının gövdesine temmuz, ağustos aylarında yarıklar açılır ve bu yarıklardan usare elde edilir. Usare adlı bu madde mannitol, reçine ve karbonhidrat içerir. Hafifte olsa müshil etkisi olan bu madde su veya sütte eritilerek kullanılabilir. Ülkemizde İstanbul, Bursa, İzmir, Manisa, Osmaniye, Kahramanmaraş ve çevresinde bulunur.</div>"
        }
    ]
}