Ağaç budama, genel olarak mevsiminde yapılması gerekmektedir. Ağaçlarda budama yapılması ağacın kollarının daha sağlam olması, alların düzgün bir şekilde çıkmasına olanak sağlar. Ağaçların düzenli bir şekilde ve ağaçlarda kuvvetli bir dal ve yaprak meydana gelmesi için, verim çağlarında daha uzun zaman durabilmesi için, kuvvetten düşmeye başlayan ağacın tekrardan kuvvetli olabilmesi ve yüksek iyi kalitede ürün vermesi amacıyla yapılan işleme budama adı verilir. Odunlaşmış bitkilerde bu işlem kırık dallar, ezik dallar, hastalık olan dallar, sık dallar ve eğri olarak beliren dalların budanmasıyla ağaçlara düzgün şekiller oluşturulur. Meyve ağaçlarında kaliteli çiçek açmasını ve iyi bir meyve alınmasında budama işlemi oldukça önemlidir. Bahçelerdeki süs ağaçları ve çalılarının budama işlemi uygulanmasıyla güzel şekil almaları sağlanır.

Ağaç budama maharet gerektiren bir iştir. Bu işi bilmeyen bir kişi budama işlemi yapamaz. Ağaç budamasında ilk olarak kurumuş olan dallar, sıklaşmış olan dallar ve birbirine binmiş olan dallar kesilir. Geri kalan dallar ise kısaltma budaması yapılarak ağacın dalları küçültülür ve yeniden kuvvetli olan dalların budanan dallarını yerine gelmesine olanak sağlanır. Bazı ağaçlarda ise budama yapılması sonucunda çift katlı bir taç belirme gösterir. Bu şekil olan ağaçlarda üst taç atıldıktan sonra zayıflamış olan alt taç dallarında kısa budama yapılır ve ağaçta kuvvetli ve dengeli bir taç oluşturulur. Düzgün bir ağaç budaması sonrasında iyi bir toprak bellemesi yapılır sonra sulama yapılır ve ağaç diplerine gübreleme yapılarak yeteri miktarda meyve oluşması, dal kuvvetlenmesi sağlanmış olur. Ağaçlarda ince dallar budama makası ya da bağ bıçağıyla budanır. Genç dallar budanırken bir odun gözün tam üstünden tırnak bırakmayarak düz şekilde budanır. Ağaç budamada tırnak bırakmamak gerekmektedir. Dallarda tırnak bırakıldığında dalda zamanla kuruma meydana gelecektir. Yaşlı dallar dalın alt tarafından yarılarak testereyle kesilmelidir. Bu ağaçlarda budama işlemi bu şekilde yağılır. Testereyle kesim yapıldıktan sonra yara yeri keskin bir serpetle perdahlanır. Perdahlanan yara aşı macunu kullanılarak kapatılır. Perdahlanan ve aşı macunuyla kapanan ağaç yarası hızlıca kapanacaktır.

Ağaç budama da ağaçların cinsine göre budama zamanı ve budama şekli vardır. Bu hususlarda budama zamanları belirtilecek olan ağaçlar: Akçaağaç, huş ağacı, ceviz ağacı, yalancı akasya ağacı ve kızılağaç çeşitleri, kavak ağaçları, ilkbahar aylarında budaması yapılmamalıdır. Bu ağaçlar yaz ayarında ya da sonbahar aylarında budanmalıdır. Çamlar ve ladinler sürgünler henüz yumuşak olduğu vakit budanmalıdır. Ardıç ağacı, şimşir ağacı, servi ağacı ve yalancı servi ağaçları bütün mevsim süresince büyümeye devam ettiklerinden dolayı budama zamanı yıl boyunca yapılabilir. Bununla beraber bu ağaçlar haziran ayında, temmuz ayında ve hatta ağustos ayında bile budanabilir. Çiçekli ağaçlarda budama işlemi akasya çiçeklenme dönemi geçtikten sonra genellikle mayıs ayının ikinci yarısı ve haziran'da budama yapılabilir. Bu türleri erken olarak budamak çiçek oluşturmasını engellemektedir. Oya ağacı gibi ağaç türlerinde ise budama işlemi ağaçlar sürmeden kışın ya da en erken ilkbaharda olmaktadır. Aksi taktirde o yıl açacak olan çiçeklerin tomurcukları budama sırasında alınmış olur ve çiçek açmaz. Ağaç budama ilkbahar aylarında yapılması en uygun görülen zamandır.